जालना, 4 सप्टेंबर | मराठा आरक्षण आंदोलनाचा केंद्रबिंदू असलेल्या अंतरवली सराटी (ता. अंबड, जि. जालना) येथील वातावरण सामाजिक संघर्षाचे शक्ति केंद्र बनले आहे. गोदावरीच्या काठावरील शेकडो गावांतील तरुण, महिला, शेतकरी आणि नागरिकांचा अतिशय उत्स्फूर्त आणि सक्रिय सहभाग या चळवळीचा भक्कम पाया ठरला आहे. विविध राजकीय पक्ष आणि मंडळी वेगवेगळी मतप्रवाहाची असली तरी आंदोलनात एकाच ध्येयाने प्रेरित झालेली आणि आरक्षणाच्या एकाच उद्देशाने झपाटून काम करताना दिसत आहेत.
मनोज जरंगे पाटील हे शहागड (अंबड) येथील सर्वसामान्य शेतकरी आहेत. मराठा समाजाच्या आरक्षण आंदोलनाचा संदेश गावोगावी पोहोचवण्यासाठी ते गेली अनेक वर्षे प्रयत्न करत आहेत. यापूर्वी त्यांनी साष्टपिंपळगाव, वाडीकले, शहागड, जालना या गावांमध्ये उपोषण व निषेध केला आहे. त्यांनी ‘शिवबा’ नावाची संस्था स्थापन केली असून या संस्थेच्या माध्यमातून ते तरुणांना जोडण्याचे काम करतात.
मराठा आरक्षण आंदोलन तापले, पुण्याहून मराठवाड्याकडे जाणाऱ्या एसटी बसेस रद्द
सर्वात महत्वाचे म्हणजे घनसावंगी तालुक्यातील या भागात ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांच्या आंदोलनाचा अंदाज जिल्ह्यातील पोलीस यंत्रणेला आला नाही. शहागड येथे जरंगे यांच्या जनक्षोभाचा पोलिसांनी करावा लागला. पोलिसांची गुप्तचर यंत्रणा सपशेल अपयशी ठरली. शुक्रवारी पोलिसांनी आंदोलनस्थळी लाठीमार केला आणि राज्यभर निदर्शने सुरु झाली आहेत, दिवसेंदिवस आंदोलन उग्र रूप धारण करू लागले आहे. या घटनेचे राज्यभर पडसाद उमटले आहेत. सरकारसमोर मोठा प्रश्न निर्माण झाल्याचे दिसून येत आहे.
जरांगे यांच्यासह प्रशासन आणि पोलिसांच्या बोलाचालीतून स्थानिक पातळीवर दोन दिवस चर्चा होऊन नक्कीच मार्ग निघाला असता; मात्र घाईगडबडीत पोलीस बळाचा वापर करून जरंगे यांना ताब्यात घेण्याची अजिबात गरज नव्हती. त्याचा गंभीर परिणाम सर्वत्र दिसून येत आहे.
राजकीय नेत्यांची ढवळाढवळ व दडपशाही समाजातील कोणालाही आवडली नाही, असे मत जिल्हा परिषदेचे माजी सदस्य जयमंगल जाधव यांनी व्यक्त केले. जरंगे यांच्या पूर्वीच्या उपोषणाचा इतिहास पोलिसांनी पाहिला असता, तर कदाचित आज निर्माण झालेले चित्र टळले असते, अशा प्रतिक्रिया अनेकांनी व्यक्त केल्या.
शहरासह जिल्ह्यात आज बंद
जालन्यातील आंतरवली सराटी येथे मराठा आंदोलकांवर पोलिसांनी केलेल्या अमानुष लाठीचार्जच्या निषेधार्थ सोमवारी छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यात बंद पुकारण्यात आला आहे. मराठा क्रांती मोर्चा आणि सकल मराठा समाजाने हा बंद पुकारला आहे.
आंतरवाली प्रकरण, जालन्याच्या पोलीस अधीक्षकांचे निलंबन, आरक्षणासंदर्भात सरकारची स्पष्ट भूमिका मांडण्यात यावी. या मागण्यांसाठी बंद पाळण्यात येणार आहे. या बंदमध्ये सर्वांना सोबत घेण्याचा मराठा संघटनांचा प्रयत्न असून, इतर समाजालाही बंदमध्ये सहभागी होण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. त्यासाठी व्यापाऱ्यांना पत्रे पाठवण्यात आली आहेत, असे विनोद पाटील यांनी सांगितले.
शाळा, महाविद्यालयांनाही सहकार्य करण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. सोशल मीडियाच्या माध्यमातून ही मोहीम राबविण्यात आली आहे. जालन्यातील पोलीस अधीक्षकांना बडतर्फ करण्याची आंदोलकांची प्रमुख मागणी आहे. या बंदला औरंगाबाद मुद्रक संघाने पाठिंबा दिला आहे. व्यापारी महासंघ कोणत्याही राजकीय, सामाजिक बंदला पाठिंबा देत नाही.
मात्र, व्यापारी स्वेच्छेने त्यांची दुकाने बंद करू शकतात. त्यावर आमचा कोणताही आक्षेप नसल्याचे कामगार संघटनेने रविवारी झालेल्या बैठकीत स्पष्ट केले. मराठा आंदोलकांवर झालेल्या अमानुष हल्ल्याच्या निषेधार्थ पुकारण्यात आलेल्या बंदला आंबेडकरी चळवळीने पाठिंबा जाहीर केला आहे. विविध आंबेडकरी पक्ष आणि संघटनांच्या पदाधिकाऱ्यांनी पत्रके काढून पाठिंबा दिला आहे.
सोमवारीही शाळा आणि महाविद्यालये बंद राहणार असल्याचे शाळा प्रशासनाने जाहीर केले आहे. रविवारी पालकांना मेसेज पाठवून शाळा बंद असल्याची माहिती देण्यात आली आहे. सर्वोच्च कृषी उत्पन्न बाजार समितीचे कामकाजही सोमवारी बंद राहणार आहे. भाजी विक्रेत्यांनी सकाळी 10 वाजेपर्यंत विक्री करून नंतर बंदला सहकार्य करावे, असे आवाहन अध्यक्ष राधाकिसन पठाडे यांनी केले आहे. पांडुरंग तांगडे म्हणाले की, मराठा क्रांती मोर्चाच्या बंदला जिल्हा राष्ट्रवादी काँग्रेसने पाठिंबा दिला.
परीक्षार्थींना दिलासा
सध्या तलाठी भरतीची परीक्षा सुरू असून सोमवारी काही विद्यार्थ्यांची परीक्षा आहे. विद्यार्थ्यांनी परीक्षेबाबत चिंता व्यक्त केली होती. याबाबत मराठा संघटनांनी आपली भूमिका स्पष्ट केली आहे. विद्यार्थ्यांनी काळजी करण्याचे कारण नाही. हा बंद शांततेत होणार असून नागरिकांना त्रास होणार नाही याची काळजी घेणार असल्याचे विनोद पाटील यांनी म्हटले आहे.
